Naar aanleiding van het overlijden van oud-politicus Johan Witteveen bedacht ik dat ik hem ooit gesproken heb over zijn mogelijke herinneringen aan Herman Gorter. Zijn moeder was Annemarie Wibaut, dochter van Gorters mede-Marxist en Amsterdamse wethouder Floor Wibaut. De aanleiding voor het gesprek was het feit dat Gorter de tante van Johan Witteveen, Jos Wibaut, bijles Grieks en Latijn heeft gegeven. Dat bleek uit stukken in het IISG-archief van F.M. Wibaut. In het voorjaar van 1910 gaf Gorter bijles aan Jos Wibaut en haar vriendin Fie Bastert, die later met zoon Floor Wibaut trouwde. Jos wilde economie studeren, had kennis van Grieks en Latijn nodig voor haar staatsexamen.
Eind 1987 en begin 1988 heb ik vele familieleden gesproken op zoek naar documentatie over Gorter. Op 11 februari 1988 heb ik kort met Johan Witteveen gebeld. Hij gaf aan dat hij niets wist over enige relatie van zijn moeder Annemarie met Gorter. Gelukkig verwees hij mij naar zijn zus mevr. Burgers-Witteveen, die wel herinneringen en wat belangrijker was ook documenten bezat. Zij wist dat haar moeder Annemarie Wibaut jeugdherinneringen had opgetekend. Ze dweepte met Gorter. Zij was gevoelig voor gedichten. Annemarie was ook min of meer verliefd, zo zei haar dochter.
Over Gorter schreef Annemarie: “Jos kreeg tesamen met Fie (Bastert) les van Herman Gorter de dichter, die door en door classicus was, wat in de stijl van zijn ‘Mei’ zeer merkbaar is. Wij waren er trots op, dat hij in ons huis kwam en met 3 treden tegelijk al de trappen opliep naar het bovenkamertje van Jos en mij waar de les gegeven werd. Natuurlijk dweepten wij een beetje met hem, en toen hij eens iets van mijn pianospel gezegd had, zette ik mij altijd aan de piano als hij komen moest! Hij heeft Fie, terwijl ik achter het gordijn zat, die altijd mooie gebloemde japonnen droeg met lage hals, eens op de hals gekust. Hij was zeer ontvankelijk voor het vrouwelijk schoon.”
Ze herinnerde zich ook Henriëtte Roland Holst: “interessant te voelen hoe diep de wereldproblemen haar raakten en daarover met mijn vader te praten.”
Het heeft me vele telefoontjes en een reis naar Vught gekost, maar deze anekdotes maakten het goed, vooral het trap op lopen met drie treden tegelijk.
Recente reacties